Katutubong Wika sa Katutubong Awit

 

Bilang pagpupugay sa buwan ng ating wika, nais ko sanang magsulat ng ukol sa ugnayan ng wika at pagkabansa, kung paano ang wika ay mahalagang instrumento sa pagbubuklod ng sambayanan at paanong kasabay itong umuunlad ng mamamayang binibigkis nito. Subalit, kulang ang panahon at mahirap pumalaot sa ganoong paksa ng walang pagsasaliksik.

Sa gayon at ipagpaumanhin ninyo, minarapat ko na lamang na ilarawan ang husay at ganda ng ating wika sa mga awitin ng tinaguriang Superstar ng pelikulang Pilipino na si Nora Aunor. Siyanga pala, sa kanyang boses at pagkanta siya unang tinanghal bago pa ang kung ilang dekada niyang pangunguna sa pinilakang tabing. Naririto ang tatlong awitin niya sa wikang sariling atin – Buhat, Ikaw at Dahil sa Iyo.

 

 

Ang buhat ay salitang Filipino na nangangahulugang umpisa nang o since sa English. Maaari rin namang ang ibig sabihin nito ay from.

 

Ang tulutan naman ay nangangahulugan sa English na to let or to allow.

 

 

 

Nora Aunor fan ba ang inyong lingkod? Hindi at oo. Hindi dahil noong teenager pa, karamihan sa mga napanood kong pelikula ay pinagbibidahan ni Vilma Santos, haha. Hindi rin niya ako solid fan, pero maraming pelikula ni Ate Vi ang napanood ko at medyo mas nasubaybayan ko rin kung paano siya gumulang bilang isang aktres. Sa kabilang banda, ilan lang ang pelikula ni Norang pinanood ko sa big screen –  The Real Life of Pacita M., Sidhi at Naglalayag. Ang iba pa tulad ng Himala, Minsan, May Isang Gamu-gamo at Bona ay napanood ko na lamang sa telebisyon.

Naikwento ko sa inyo sa isang lumang post na ang Inay namin ay mahusay kumanta at marami ang nagsasabing kaboses raw niya si Nora Aunor. Kaya hayon, lumaki kaming naririnig ang ina naming laging kumakanta ng mga kanta ng Superstar. Sa isip namin, magaling kumanta si La Aunor dahil halos lahat ng kanta niya, inaawit rin ng Inay, haha. Pero bilang aktres, hindi namin siya gaanong pinapanood. Siguro dahil karamihan ng tinatangkilik ng mga taong artista nang panahong iyon ay mapuputi, mga mestisa at mukhang mga taga-alta sosyedad, haha. Samantala, si Ate Guy naman ay maitim, pandak at baduy. Mukhang katutubong Pilipina, ‘ika nga… ^^

 

Pero noong 1991, nakapanood ako ng The Real Life of Pacita M. Ang M nga pala ay nangangahulugan ng Macaspac, apelyido ng karakter sa pelikula. Si Pacita M ay isang inang nagdurusa dahil ang anak niya (Lotlot de Leon) ay nakaratay dahil sa karamdaman. Walang gaanong dialogues ang pelikula at doon ko nasaksihan – ang husay nga palang gumanap ni Nora Aunor. Parang medyo nakanganga lang naman ako pagkalabas ko ng sinehan, hihi. Ganoon pala siya kagaling umarte, parang hindi umaarte maski kaunti. Iyon ay bukod sa ang husay pa niyang kumanta.

 

Nais ko nga palang pasalamatan ng lubos ang lahat ng kasamahang bloggers na masigla at bukas sa pusong lumahok sa pagsasalin sa Pilipino ng tulang Casting a Spell ni Elizabeth Jennings bilang pagtataguyod ng buwan ng wika noong nakaraang taon, sa luma pang site. Maraming maraming salamat, mga kapatid. Mabuhay kayo. 😉

 

Maligayang buwan ng wika sa ating lahat! 🙂